Rolnesten

Zodra goed aan de leg zijnde hennen plots geen eieren meer leggen vraagt de verontruste eigenaar zich af of er iets scheelt bij zijn dieren… en dit heel terecht. Meermaals kreeg ik van liefhebbers de vraag wat er in dit geval aan de hand kan zijn en wat de reden is van die plotse legstop.

De kans is groot dat de hennen zeker niet ziek zijn en wel nog leggen maar dat ze de geneugten van het consumeren van hun eigen producten hebben ontdekt… . Een woordje uitleg is hier zeker op zijn plaats. Bij het ouder worden van de hennen neemt de kans op het leggen van dunschalige- en windeieren geleidelijk aan toe maar ook jonge hennen kunnen af en toe eens een ei leggen met een minder harde schaal.

Iedereen heeft al eens een wak ei in de legnesten gevonden en zolang de inhoud nog verpakt zit in het eivlies is er niets aan de hand. Indien het vlies breekt en een hen (of haan) de ei-inhoud aantreft zal het dier niet nalaten om zich te goed te doen aan de energierijke inhoud ervan. Dit is een cruciaal moment voor de eigenaar van het pluimvee.

De dieren leren vlug dat de ei-inhoud voor hen een delicatesse is en wanneer ze het verband tussen hun gelegd ei en de inhoud ervan door hebben, gaan ze alles in het werk stellen om het eitje te kunnen kraken. Om die reden wordt ook afgeraden om halve eidoppen (zie illustratie) in de ren te werpen. Zodra de link tussen iets eetbaar (in dit geval de kalkschaal) en de vorm van een ei herkenbaar is, loert het gevaar om de hoek. Verpulver de eischalen nadat u ze gedroogd heeft en geef ze dan aan de kippen.
verpulverde eierschalen (Golsteyn, P., privécollectie)

Het spreekt voor zich dat een windei gemakkelijk zijn inhoud prijsgeeft maar zelfs eieren met een meer hardere schaal worden bepikt totdat de dop het begeeft en de inhoud ervan binnen bereik van de kip komt. Op dat moment worden uw kippen “eierpikkers of eiereters“. Ze zullen geen kans onverlet laten om hun eigen producten te kraken en te verorberen. De liefhebber zal dan inderdaad geen eieren meer vinden in de legnesten… u weet nu wie de dader is die het eitje in uw plaats opeet.
Wat als erger moet beschouwd worden is het feit dat dit proces onomkeerbaar is. Men kan eierpikkende hennen (of hanen, want die eisen graag hun portie op) hun slechte gewoonte nooit meer afleren.

U heeft misschien wel al eens gelezen dat men trucjes kan gebruiken om ze dit fenomeen af te leren door eieren uit te blazen en ze daarna te vullen met mosterd of een ander pikant materiaal in de hoop dat de slechte smaak hen ertoe zal brengen om te stoppen met hun producten aan te pikken.
Veel zoden aan de dijk zal dit niet brengen en de enige oplossing is om de dieren te elimineren. Dit klinkt erg vooral wanner het over de lievelingsdieren gaat maar zo men toch een opbrengst van de dieren wil hebben is er dikwijls geen andere oplossing mogelijk.

Of toch?

Ja misschien wel. Hieronder een mogelijke oplossing op voorwaarde dat uw dieren wel degelijk in de legnesten leggen.

Indien ze op de grond of onder struiken in het beloop leggen, heeft het volgende geen zin. Het maken en installeren van een rolnest(en) kan een oplossing bieden. Wat zijn rolnesten en hoe werken ze?
Aan de hand van een eenvoudige tekening en wat uitleg erbij kan een handige doe-het-zelver erin slagen om zo een nestconstructie te maken. Breng eerst het nodige materiaal bij elkaar, lees de instructies in de onderstaande tekst en bekijk de illustraties achteraan dit artikel. En dan aan het werk!

Constructie - zijaanzicht en doorsnede  van een zelfgemaakt rolnest (Golsteyn, P., Privécollectie)

De bedoeling van een rolnest is dat de hen na het leggen van haar ei in dit nest niet meer in staat is om het ei te zien, laat staan erin te pikken. De constructie moet dus zo gemaakt worden dat het ei vlak na de leg langs een lichte glooiing naar een opvangbakje rolt waar het niet meer bereikbaar en zichtbaar is voor de hen. Bovenstaande tekening toont één mogelijkheid om zo een bak te maken. In het tweede deel van dit stukje krijgt u ook nog een tweede manier hoe u te werk kan gaan.

1. Instapopening van de hen.
2. Bekleed de helling liefst met een malse gladde bekleding (geen schavelingen, kort gekapt stro of ander materiaal dat het wegrollen van het ei kan beletten ). Er bestaan plastic matjes die men op de ondergrond van de helling kan leggen. Indien men deze matjes net zo groot uitknipt als het hele oppervlak van de bak hoeft men ze zelfs niet vast te kleven en kunnen ze op regelmatige basis afgewassen en gereinigd worden.
3. Voorzie een zachte opvangbumper beneden in de legbak om het breken van het ei te voorkomen wanneer het de rand raakt na de rolbeweging. Een mousse strip kan hier zeker dienst doen.
4. Dit klepje wordt voorzien om te beletten dat de eieren nog kunnen gezien en aangepikt  worden. Eenmaal het ei in de opvangbak ligt mogen de kippen geen enkele gelegenheid meer hebben om het ei te bereiken. Er dient dus wel even nagedacht te worden hoe u de hele constructie in uw kippenhok installeert.
5. De helling moet steil genoeg zijn om het ei een rolbeweging te doen maken. Naargelang de zwaarte van het ei kunnen verschillende hellingen uitgeprobeerd worden. Vooraleer de definitieve constructie in elkaar wordt getimmerd, dient men natuurlijk eerst te testen welke hellingsgraad het best geschikt is.
6. Het spreekt voor zich dat de grootte van het hele nest gebaseerd moet zijn op de grootte van het ras dat u houdt. Er is een groot verschil tussen een legnest voor krielen of eentje voor Mechelse hoenders.

Rolnest (Buldog, gevonden op www.kippenforum.nl)

Er is één nadeel aan dit systeem verbonden: u kan geen stenen of kalkeitje in de legnesten leggen om de kippen te wijzen waar ze moeten leggen. U zou wel een plastic kunstei kunnen vastschroeven in het legvlak. Indien de dieren echter de gewoonte hebben om in de legnesten te leggen zal er geen probleem zijn en begeven ze zich op het moment van het leggen naar het vertrouwde legnest, ook al ligt daar dan geen nepei in.

Hieronder vindt u een rolnestmodel dat zeer handig is omdat de opvangschuif voor de eieren aan de voorkant zit waardoor het wellicht gemakkelijker is om de gelegde eieren te verzamelen. Een ander voordeel is dat het een duplo-bak is en dat u indien u niet te veel dieren heeft zeker kan toekomen met 2 legbakken.

Rolnest (Buldog, gevonden op www.kippenforum.nl)

De legbakken zelf bestaan uit twee plastic manden die schuin gemonteerd worden en uit het geheel kunnen genomen worden zodat het reinigen van deze korven geen probleem vormt.      

Rolnest afgewerkt (Buldog, gevonden op www.kippenforum.nl)

Veel succes bij de constructie van uw veiligheidssysteem!

Blijft u graag op de hoogte van al onze tips en adviezen voor kippen? Schrijf u onderaan deze pagina in op de nieuwsbrief.